Xem ngay bí quyết quan hệ lâu ra tới 60 phút rất đơn giản TẠI ĐÂY❤️Bệnh sán là một trong những bệnh có thể gây nguy hiểm cho tính mạng con người nhưng đa phần chúng ta đều chủ quan về loài kí sinh này. Nhiều người còn cho rằng sán không thể ký sinh trên người. Nhưng trên thực tế theo đường ăn uống và một số đường khác sán có thể xâm nhập vào cơ thể của chúng ta. Thông thường sán sẽ tập trung ở dạ dày nhưng vì có nhiều loại sán khác nhau mà sán có thể phân bố ở nhiều bộ phận khác nhau.
Vậy sán lá phổi là sán gì? Liệu loại sán này có gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bản thân hay không? Lây lan của những đường gì và có những biện pháp nào có thể tiêu diệt được loại sán kí sinh trong lá phổi hay không? Cùng bài viết đi sâu vào tìm hiểu nhé!
Mục lục:
Tổng quan về bệnh sán lá phổi
Bệnh Paragonimiasis – sán lá phổi lần đầu tiên được xác định trên một con hổ Bengal đã chết vào khoảng năm 1878. Trước đó không lâu, nhiều người mắc bệnh paragonimiasis được tìm thấy ở nhiều quốc gia qua đường ăn uống. Tại Việt Nam, trường hợp mắc bệnh sán lá gan lớn đầu tiên được phát hiện ở một người ở thị xã Châu Đốc vào năm 1906, đến nay số lượng bệnh sán lá gan lớn đã tăng lên đáng kể.
Bệnh sán lá gan nhỏ được coi là một trong những bệnh phổ biến ở các nước Đông Nam Á do thói quen ăn uống cũng như chất lượng đời sống chưa được cao(ăn sống một số loài tôm, cua, ăn đồ tái,…). Theo nghiên cứu y học, có tới 80% cua sống trong môi trường nước ngọt có chứa paragonimiasis.
Paragonimiasis là một bệnh nhiễm trùng của Paragonimiasis ximani Paragonimiasis và các loài có liên quan. Con người bị nhiễm bệnh khi ăn động vật giáp xác nước ngọt sống, ngâm hoặc nấu chưa chín. Các triệu chứng bao gồm ho mãn tính, đau ngực, khó thở và ho ra máu.
Các phản ứng dị ứng trên da và dị dạng hệ thần kinh trung ương do trật khớp đốt sán cũng có thể xảy ra, bao gồm co giật, mất ngôn ngữ, tê liệt và rối loạn thị giác. Chẩn đoán bằng cách tìm trứng trong đờm, phân, dịch màng phổi hoặc màng bụng. Thử nghiệm huyết thanh học cũng có thể được thực hiện. Praziquantel là lựa chọn điều trị.
Có nhiều loài paragonimiasis khác nhau, nhưng có hai nhóm paragonimus gây hại nhiều nhất: Paragonimus heterotremus và Paragonimus westerman. Những loài sán lá phổi này thường khá to, dài khoảng 8-16mm, giống như hạt cà phê, loài sán này có màu hơi hồng hồng hoặc có màu đỏ của bã trầu sán có vỏ gai nhỏ, mạng ruột ngoằn ngoèo, … con sán lá phổi trưởng thành có thể nhìn rõ bằng mắt thường.
Nguyên nhân gây ra bệnh sán lá phổi
Sán lá phổi là loại sán hay gặp nhất ở các loài tôm, cua sống ở vùng nước ngọt. Vì vậy nếu bệnh nhân phát hiện mình bị sán lá phổi nguyên nhân chính gây ra là do sử dụng thực phẩm theo đường ăn uống, cụ thể là cơ thể đã dung nạp các loại tôm cua chưa được nấu chín triệt để hoặc là ăn sống tái chanh những món ăn này.
Sau khi sán lá phổi xâm nhập vào cơ thể thông qua đường ăn uống chúng sẽ ký sinh ở các nhóm phế quản trong lá phổi. Không chúng cũng sẽ ký sinh tại phần nhu mô của phổi. Ở những giai đoạn đầu của bệnh bạn sẽ không thể biết được cơ thể đang bị nhiễm sán. Do các triệu chứng của bệnh nhưng không xuất hiện cho đến khi bệnh đã chuyển biến nặng hơn.
Đối với những trường hợp bệnh chuyển biến đã nặng đa phần bệnh nhân mới đến các trung tâm y tế để thăm khám, lúc này mới có thể phát hiện ra bệnh. Có một vài trường hợp sán lá phổi phát triển quá nhanh và mạnh, đồng thời cơ thể bị sẵn bệnh nền như là lao thì có thể dẫn đến khả năng bị tử vong cao.
Sinh lý bệnh sán lá phổi
Sán lá phổi xâm nhập vào cơ thể thông qua di chuyển theo đờm hoặc phân, phát triển trong nước ngọt từ 2 đến 3 tuần trước khi có ấu trùng giun nhiều tơ (giai đoạn ấu trùng đầu tiên). Ấu trùng giun nhiều tơ gây bệnh cho ốc sên; ở đó, chúng phát triển, sinh sôi và cuối cùng xuất hiện dưới dạng ấu trùng giun nhiều tơ (ấu trùng bơi tự do). Ấu trùng đuôi xâm nhập vào cua nước ngọt hoặc tôm càng và hình thành các nang tạo thành ấu trùng nang.
Con người bị nhiễm bệnh khi ăn động vật giáp xác sống, ngâm chua hoặc nấu chưa chín (tôm, cua…). Nang ấu trùng vào trong đường tiêu hóa của con người, xuyên qua thành ruột, di chuyển vào khoang phúc mạc, sau đó qua cơ hoành vào khoang màng phổi; chúng xâm nhập vào mô phổi, bao bọc và phát triển thành những con trưởng thành lưỡng tính, sau đó sẽ đẻ trứng.
Con trưởng thành dài khoảng 7,5 đến 12 mm x 4 đến 6 mm. Từ phổi, trứng được thải ra ngoài dưới dạng đờm bằng cách ho, khạc hoặc nuốt phân. Sán lá phổi không chỉ ở phổi chúng có thể đến não, hạch bạch huyết, da, tủy sống và phát triển ở đó. Nhưng tuy nhiên nếu chúng cứ ngụ ở đây chúng sẽ không thể hoàn thành chu trình sống vì ở đây trứng chúng sẽ không thể bị đào thải ra khỏi cơ thể. Với sán trưởng thành chúng có thể sống 20 – 25 năm.
Chú ý: Vật chủ của chúng không nhất thiết phải là con người mà có thể là chó, mèo hoặc lợn.
Xem thêm:
Khó thở khi nằm là bệnh gì?
Bệnh viêm phổi thùy?
Triệu chứng của bệnh sán lá phổi
Để có thể nhận biết được triệu chứng của sán ta còn phải phụ thuộc vào các giai đoạn phát triển của bệnh. Không những vật những bệnh lý có sẵn của bệnh nhân cũng sẽ ảnh hưởng đến những triệu chứng của bệnh sán lá phổi. Tuy nhiên bạn có thể dựa vào các triệu chứng điển hình dưới đây để xác định:
- Hệ tiêu hóa bị rối loạn là giai đoạn đầu tiên của bệnh, thông thường khi cơ thể bị nhiễm các loại ấu trùng của giun sán thông qua đường ăn. Việc đầu tiên người bệnh gặp phải là hiện tượng đau bụng dẫn tới tiêu chảy.
- Ở giai đoạn giữa – là khi sán lá phổi di chuyển từ dạ dày lên phổi người bệnh sẽ có triệu chứng tràn khí màng phổi nặng hơn là có thể bị tràn dịch phổi.
- Ở giai đoạn sán lá phổi thực sự ký sinh tại phổi và bắt đầu sinh sản. Lúc này bệnh nhân sẽ xuất hiện triệu chứng rõ rệt hơn, đặc biệt ảnh hưởng rất lớn đến hệ hô hấp: Như ho kéo dài, ho khạc đờm, ho có kèm máu, vùng ngực đau tức, cơ thể sốt nhẹ, cơ thể dần dần bị hạn chế khả năng hô hấp không những vậy sức khỏe tụt dốc dần.
Có một số trường hợp bệnh nhân bị sán lá phổi nặng đến mức có thể chẩn đoán nhầm thành bệnh lao phổi. Thông thường là bệnh đã xuất hiện đã lâu và bắt đầu có những triệu chứng phức tạp. Nguy hiểm hơn là bệnh nhân có thể bị cùng lúc 2 bệnh này.
Các biến chứng khi mắc sán lá phổi
Bệnh sán lá phổi là một căn bệnh nguy hiểm nhưng có thể khá khó để phát hiện sớm vì nó thường phát triển âm thầm cho đến khi ấu trùng nhân lên trước khi các triệu chứng rõ ràng xuất hiện.
Trong các loại sán lá phổi loại sán nguy hiểm nhất là Paragonimus Westtermani, chúng có thể phát triển to bằng đầu ngón tay và di chuyển trong phổi, gây ra các u nang lớn. Bình thường, 2 ấu trùng trong mỗi nang sống trong môi trường dịch đỏ, sán mẹ có thể tập hợp nhiều nang thành chuỗi dài trong khoang nang hoặc phổi.
Kết quả là bệnh nhân có biểu hiện ho có đờm màu đỏ (máu của bệnh nhân cộng với dịch trong nang). Đợt cấp sẽ trở thành mãn tính, ho nhiều hơn, mức độ ảnh hưởng nặng hơn, diễn biến thành mãn tính, nhất là lúc sáng sớm người bệnh sẽ ho nhiều.
Đối với loại sán nguy hiểm này chúng vừa có thể ký sinh và lây lan trên các phủ tạng khác cũng như một số cơ quan ở lân cận. Ở Mỗi vị trí sán lá phổi sẽ ký sinh và gây ra những biến chứng khác nhau cho từng vùng.
- Ấu trùng Paragonimus Westtermani ký sinh ở gan sẽ gây áp xe và viêm gan
- Ký sinh ở phổi gây ra những biến chứng viêm màng phổi, viêm phổi.
- Ký sinh ở phần ruột gây ra viêm ruột, viêm phúc mạc, viêm tinh hoàn.
Khi chúng ký sinh ở não sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm và phức tạp hơn như dễ bị động kinh hoặc nguy hiểm hơn là dẫn tới tử vong nếu như không kịp thời cấp cứu.
Sán lá phổi là loại sán có thể thay đổi được tổ chức các phế quản nhỏ cũng như các tổ chức bình thường nên gây ra tình trạng chuyển biến tổ chức biểu bì trụ sang tổ chức biểu bì lát tầng. Điều này sẽ hình thành các tổ chức xơ xung quanh các nan sán lá phổi. Đặc biệt với những bệnh nhân mắc bệnh lao phổi khi kết hợp với sán lá phổi có thể gây tình trạng tử vong rất cao.
Cách phòng ngừa bệnh sán lá phổi
Để có thể phòng ngừa bệnh sán lá phổi mỗi chúng ta cần làm tốt những điều sau:
- Nên thăm khám định kỳ để có thể biết bản thân có bị bệnh gì hay không.
- Lắng nghe cơ thể của mình chỉ cần có những biểu hiện nhỏ hãy ngay lập tức đi khám để có thể điều trị dứt điểm cũng như hạn chế được nguy cơ lây lan.
- Vệ sinh tay cũng như chế biến đồ ăn một cách sạch sẽ đặc biệt là các loại tôm, cua, cá sống ở vùng nước ngọt.
- Ăn chín, uống sôi là một trong những điều cần phải làm.
- Vệ sinh môi trường sống đặc biệt là vệ sinh nguồn nước.
Biện pháp điều trị sán lá phổi
Khi được chẩn đoán mắc bệnh sán lá phổi bác sĩ sẽ đưa ra những phương pháp điều trị hiệu quả. Thông thường những trường hợp được phát hiện bệnh sớm có thể được chữa khỏi nhờ điều trị bằng các loại thuốc sau:
Praziquantel: Đây là loại thuốc điều trị bệnh paragonimiasis phổ biến nhất hiện nay vì hiệu quả cao và ít tác dụng phụ. Liều thông thường 25 mg / kg mỗi lần, ngày 3 lần, ít nhất 3 ngày liên tục. Thuốc này chống chỉ định với phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú, người bị sán lá mắt, sán gạo, sán lá gan lớn và người mẫn cảm với các thành phần của thuốc. Phụ nữ cho con bú cần điều trị bằng thuốc này nên ngừng cho con bú ít nhất 72 giờ sau khi dùng thuốc này. Tác dụng phụ của thuốc: nhức đầu, sốt, chóng mặt, bứt rứt, buồn ngủ, chán ăn, buồn nôn, tiêu chảy ra máu, …
Triclobendazole: Liều lượng của sản phẩm này là 10 mg / kg mỗi lần, 1-2 lần một ngày.
Bithionol: Liều 30mg / kg / ngày, nên uống liên tục 20 – 30 ngày.
Niclosamid: Mỗi ngày sử dụng 1 liều duy nhất với liều lượng 2mg/kg. Tuy đây là loại thuốc có tác dụng cao nhưng lại ít khi được sử dụng do tác dụng phụ có thể gây biến chứng nặng dẫn đến tai biến.
Kết luận
Sán lá phổi, nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp chữa trị bài viết đã bật mí cho bạn. Vì vậy để có thể phòng ngừa được bệnh bạn cần thực hiện đầy đủ những gì bài viết chia sẻ. Sán không chỉ là một loài kí sinh đáng sợ mà còn gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe chúng ta. Cũng vì vậy mà bạn cần quan tâm nhiều hơn nữa đến chính sức khỏe bản thân của mình, cũng như người thân trong gia đình.
